Η Ιστορία

Επιπλέον επιλογές σελίδας:

Σύντομη οινική ιστορία της περιοχής

Το «Kλήμα του Παυσανία», διατηρητέο μνημείο της Φύσης στο χωριό Παγκράτι των Καλαβρύτων, συμβολίζει την μακραίωνη σύνδεση της ευρύτερης περιοχής της Αιγιάλειας και των Καλαβρύτων, με το αμπέλι.

Είναι ένα κλήμα συνολικού μήκους 100 μέτρων, ηλικίας περίπου 3.000 χρόνων και είδους Vitis Sylvestris. Προϊστορικά κουκούτσια αμπέλου έχουν βρεθεί στην περιοχή της Αιγείρας, ενώ άλλα που βρέθηκαν πρόσφατα στο ιερό του Ποσειδώνος της βυθισμένης αρχαίας πολιτείας ( Ελίκη) χρονολογήθηκαν γύρω στο 750 π.Χ.

Την ίδια εποχή οι κάτοικοι της Αιγιάλειας ιδρύουν τον Αχαϊκό αποικισμό της Κάτω Ιταλίας και μεταφέρουν την καλλιέργεια της αμπέλου και την κουλτούρα του οίνου στη Δύση ( Σύβαρις, Κρότων, Ποσειδωνία, Μεταπόντιο, Καυλωνία).

Η περιοχή είναι αναπόσπαστο κομμάτι της «πολυστάφυλης» και «αμπελόεσσας» Πελοποννήσου του Ομήρου. Ιερά του Διονύσου συναντάμε παντού: στη Βούρα, στην Αιγείρα ,στην Πελλήνη ,στο Αίγιον. Στο Αίγιο, το ιερό του Διονύσου είναι δίπλα στο Θέατρο και η συνύπαρξη αυτή μεταξύ οίνου και τέχνης αντανακλάται , μέσα από τις χαραμάδες του χρόνου, στα δικά μας Οινοξένεια. Αντίστοιχα τα αρχαία «Λαμπτήρια» στη γειτονική αρχαία Πελλήνη είναι μια γιορτή ανοιξιάτικη και χαρούμενη για την επάνοδο του θεού της βλάστησης και της χαράς. Νέοι, κρατούν δάδες μέσα στη νύχτα και επιδίδονται σε αγώνες λαμπαδηφορίας προς το ιερό του Διονύσου Λαμπτήρος, ενώ στήνονται κρατήρες με κρασί σε όλη την πόλη. ( οίνου κρατήρας ιστάσι ανά την πόλιν πάσα )
Ο ίδιος περιηγητής του 2ου μ.Χ. αι. (Παυσανίας) μας ξαφνιάζει ευχάριστα καθώς αποφαίνεται για την περιοχή: «ες φυτείαν αμπέλων εστί επιτήδεια»!

αρχαια περίοδος λαμπτήρια

Σχετικά πρόσφατα, ανασκαφή στο κέντρο του Αιγίου (κάτω από το κτήριο της ΕΤΕ) έφερε στο φως την λειτουργία εργαστηρίου παραγωγής ενσφράγιστων αμφορέων των Ελληνιστικών χρόνων (330π.Χ.-30π.Χ.)που υποδηλώνει εμπόριο επώνυμωv οίνων δια θαλάσσης. Ανασκάφηκαν εκατοντάδες ενσφράγιστες λαβές αμφορέων.

Στο Βυζάντιο και την Τουρκοκρατία

Στα ύστερα Βυζαντινά χρόνια εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η παρουσία των Παλαιολόγων στη περιοχή. Ο Θωμάς Παλαιολόγος και ο αδελφός του Κων/νος Παλαιολόγος (ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου με έδρα τα Καλάβρυτα (1430μΧ.) , ως Δεσπότες του Μορέως, δημιουργούν έναν πνευματικό και οδοιπορικό άξονα που ξεκινά από τον Μυστρά για να καταλήξει ,μέσω Καλαβρύτων, στο περίφημο Μοναστήρι των Ταξιαρχών , κοντά στο Αίγιο, που έχει ιδρύσει ο όσιος Λεόντιος , γεννημένος στη Μονεμβασιά το 1377.

Μονή Ταξιαρχών Αιγιάλεια

Ο Θωμάς Παλαιολόγος φροντίζει να έρθουν στο μοναστήρι μεγάλα Σύμβολα της Χριστιανοσύνης, ενώ το όνομά του αντικατοπτρίζεται στα αμπελοτόπια που δημιουργεί: Ματολάζο σημαίνει του Θωμά το λάζο δηλ. το πατητήρι του Θωμά. ( λάζο =πατητήρι ,στη τουρκική).

Αποτέλεσμα αυτού του άξονα είναι και η καλλιέργεια μεγάλου αριθμού μουριών, ειδικά στην περιοχή του Διακοπτού, καθώς το δεσποτάτο του Μορέως ακμάζει με το εμπόριο του μεταξιού.

οθωμανικά κατάστηχα

Σήμερα έχουμε στα χέρια μας τα οθωμανικά φορολογικά κατάστιχα του 1462 μ.Χ. που δείχνουν ότι η Βοστίτσα πληρώνει για φόρους παραγωγής κρασιού 2824 ακτσέδες και τα Καλάβρυτα 539 επί συνόλου για την Πελοπόννησο 16283 ακτσέδων δηλ. παραγωγή που πλησιάζει το 20%. Όλη η καλλιέργεια και η παραγωγή κρασιού είναι σε ελληνικά χέρια (πάνω από 90%).

Οι Βενετοί το 1700 μ.Χ. είναι πιο ακριβείς, από τον Μωάμεθ του 1462, και καταγράφουν λεπτομερώς τα πάντα στο Βενετικό κτηματολόγιο της Βοστίτσας.

Έτσι σήμερα ξέρουμε ότι , παρά την μεγάλη ερήμωση που παρατηρήθηκε τον 17ον αιώνα σε όλη την Πελοπόννησο, καλλιεργούνται στην περιοχή 63.155μουριές, κυρίως στο Διακοφτό (μετάξι & τροφή ζώων) , 6.552 ελιές(λάδι, βρώσιμες), 4.030 ροδιές (χρώμα μεταξιού), 1.235 συκιές (και αποξήρανση).

Όπως βλέπουμε οι ελιές επαρκούν μόνο για οικογενειακή χρήση, τα λεμόνια και πορτοκάλια που σήμερα κατακλύζουν την στενή παραθαλάσσια πεδιάδα της Αιγιάλειας είναι ανύπαρκτα (μερικές δεκάδες) . Το ίδιο περιορισμένη είναι τότε η παραγωγή σταφίδας ενώ το αμπέλι καλλιεργείται σε 5.000 στέμματα περίπου.

Βαμβάκι, ρύζι (πρβλ. χωριό Ριζόμυλος) και μέλι συμπληρώνουν μαζί με τα δημητριακά και την κτηνοτροφική παραγωγή (κρέατα, μαλλί, τυριά) την πολυκαλλιέργεια στη περιοχή.

Την ίδια εποχή ( 1700μΧ.) πολύ μεγάλες εκτάσεις αμπελώνων ανήκουν στην εκκλησία. Συνολικά η ορθόδοξη εκκλησία της περιοχής Καλαβρύτων αξιοποιεί 3.800 στρ. αμπελιών, από τα οποία τα 1245 στα Καλάβρυτα και τα 1050 στρ. στο διαμέρισμα της Βοστίτσας. Η μονή του Μ. Σπηλαίου καλλιεργεί 360στρ.

κρασσοβέρελα μέγα σπηλαίου

Τα μοναστήρια λοιπόν στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας κρατούν ολοζώντανη την τέχνη της αμπελοκαλλιέργειας και της οινοποίησης, όπως έκπληκτος περιγράφει μετά την απελευθέρωση (1865μΧ.) ο περιηγητής Thomas Wyse:

«Η κάβα του μοναστηριού του Μ. Σπηλαίου στα Καλάβρυτα….. ένα τεράστιο κοίλωμα στο σπήλαιο που έμοιαζε με το άντρο του Πολύφημου, πλατύ και ευρύχωρο και ιδιαίτερα ψηλοτάβανο…. .πελώρια κρασοβάρελα… .ήσαν αραδιασμένα σε επιβλητικές σειρές , ανάλογα με την παλαιότητά τους που ήταν προσεκτικά σημειωμένη. Τα διάφορα αμπέλια …σημαδεύονταν επίσης σύμφωνα με την αξία τους…..κατά την εκτίμηση της αδελφότητας »

Στα Νεότερα χρόνια

Την εποχή αυτή , δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, εκρήγνυται η ζήτηση της μαύρης κορινθιακής σταφίδας (εποχή φυλλοξήρας στον ευρωπαϊκό αμπελώνα) ενώ αργότερα στις αρχές του 20ου αιώνα, αρχίζουν τα πλεονάσματα και το σταφιδικό πρόβλημα στην περιοχή. Το κρασί στην Αιγιάλεια ζούσε στον «ίσκιο» της μαύρης σταφίδας καθώς τα πλεονάσματα της τελευταίας οινοποιούνται ή οδηγούνται για οινόπνευμα. Αυτή την εποχή δεν καταγράφονται «οινοποιοί» στην περιοχή παρά μόνον «οινοπνευματοποιοί» και «οινοπώλες» Οι οινοπνευματοποιοί συνέχισαν ως τέτοιοι μέχρι ένα σημείο και έσβησαν. Οι οινοπώλες είτε παρέμειναν ως ταβερνεία πουλώντας και κρασί είτε εξελίχθηκαν σε οινοποιεία μετά τον Β! παγκόσμιο πόλεμο.

Αιγιαλεια φυσική ξήρανση σταφίδας

Απεναντίας στα Καλάβρυτα , το1925 οι εκτάσεις με αμπέλια φτάνουν τις 35.000 στρ. εκπλήσσοντας εμάς σήμερα γιατί οι εκτάσεις αυτές εγκαταλείφτηκαν εξ αιτίας της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης.
Στην Αιγιάλεια μετά το 1950 δημιουργούνται οργανωμένες οινοποιητικές μονάδες, είτε για αξιοποιήσουν τα πλεονάσματα της μαύρης κορινθιακής (πχ. μονάδα του ΑΣΟ στην Τέμενη) είτε τους τοπικούς ροδίτες είτα και τα δύο.(πχ. Καβίνο με καθαρά εξαγωγικό προσανατολισμό, την γερμανική κυρίως αγορά).

Στο σήμερα και στο μέλλον

Από το 1990 δημιουργείται μια ποιοτική έκρηξη στην περιοχή που συμβάλλει στη ποιοτική αλλαγή στο ελληνικό κρασί συνολικά. Νέοι οινολόγοι με σπουδές οινολογίας ,κυρίως στη Γαλλία, δημιουργούν νέες πρωτοπόρες μονάδες ή συμβάλλουν στην καινοτόμα εξέλιξη των υπαρχόντων μέχρι σήμερα. Με πρωτεργάτη τον Άγγελο Ρούβαλη συμμετέχουν σε αυτή την αλλαγή ο Παναγιώτης Παπαγιανόπουλος, ο Στέλιος Τσίρης , ο Τάσος Δροσιάδης , ο Γιάννης Αναστασίου, η Σωσάννα Κατσικώστα , ο Ι.Τσίτσας , ο Γ. Κιντώνης , ο Μ. Κανακάρης και άλλοι,

Αιγιαλεια με το μυαλό στο μέλλον

Προσεχείς εκδηλώσεις
Φόρμα κατάθεσης προτάσεων προς Δίκτυο Ποιότητας Οινοξένεια.
Ακολουθήστε μας στα κοινωνικά δίκτυα...

© 2021 Δίκτυο Ποιότητας Οινοξένεια

Σχεδίαση, Κατασκευή Ιστοσελίδας – Προσαρμογή CreativityWeb.gr  |  Theme by AncoraThemes

to top